Stijn van de Wiel: Dit project is eigenlijk gestart bij Raf Jansen en An Pira. Zij wilden al een tijdlang iets maken samen met ons en hadden ook een basisidee. Daarmee zijn zij op zoek gegaan naar een producent. Dat is Het Laatste Bedrijf geworden. Die heeft ons dan gevraagd of wij tekst en regie voor onze rekening wilden nemen en zo is dit uiteindelijk een coproductie met De Mannschaft geworden.
Michai Geyzen: Het basisgegeven is 16 17 gebaseerd op de Franse film ‘Le Jeu’ en ook wel ‘Perfect Strangers’. Enkele koppels zijn samen op weekend en besluiten om hun telefoons op tafel te leggen en alles wat er binnen komt, kenbaar te maken aan de rest van de groep.
Stijn: Ze zijn uitgedaagd omdat een van hen heeft opgemerkt dat veel koppels uit elkaar zouden gaan als ze de inhoud van elkaars gsm zouden kennen. Zo ontstaan er enkele lastige situaties. Vrienden blijken toch geheimen te hebben.
Michai: Voor ons gaat dat heel erg over het intermenselijke, over de waarheid niet durven vertellen. Maar ook over genuanceerd naar de waarheid willen kijken. En dat we allemaal maar mensen zijn en dat relaties nu eenmaal niet zwartwit in elkaar zitten.
Stijn: Het gaat over de mens in de kleinheid van zijn bestaan. We doen allemaal ons best om gelukkig te zijn en om mekaar gelukkig te maken. Maar dat blijkt toch allemaal moeilijk. We zijn uiteindelijk maar kwetsbare wezentjes.
Michai: Daarin proberen we veel aspecten te behandelen. Er zijn mensen die een relatie meteen willen opblazen omdat ze vinden dat iets niet door de beugel kan. Dat is begrijpelijk. Maar je kan je ook afvragen of datgene wat je jaren opbouwt met iemand teniet moet worden gedaan omdat er eens iets gebeurt met iemand anders, hetzij platonisch, hetzij fysiek, of emotioneel. Voor sommigen is het onmogelijk om dan verder te gaan. Maar we zijn allemaal maar mensen. En er is niet een vastomlijnd goed of slecht. Daar zitten veel kleuren tussen.
Daarmee is meteen jullie eigen interpretatie van de thematiek begonnen. De voorstelling is dus niet de film?
Stijn: Nee, we zijn vertrokken van hetzelfde basisgegeven, maar vanaf daar wordt het anders. Er zijn andere personages en ook de situaties die zich aandienen zijn wat anders. Er steekt ook nog een sneeuwstorm op, waardoor ze wel tot elkaar gedoemd zijn.
Michai: Wij hebben ook een ander einde. In de film blijkt het te gaan om een soort van droom, waardoor het zich niet echt heeft afgespeeld. Dat vonden wij moeilijk om op een scène te zetten en eigenlijk ook wat gratuit. Andere zaken zijn zo universeel, dat we daar wel uit hebben geput.
En de locatie van het verhaal is een andere.
Stijn: We hebben gekozen voor Poupehan omdat dat een plek is waar veel mensen op weekend gaan. Ik ben er zelf ook enkele keren gaan kamperen.
Poupehan staat ook bekend als de plek waar in de jaren 80 wellicht geheim overleg plaatsvond, tussen onder meer toenmalig premier Martens, de gouverneur van de Nationale Bank, Fons Verplaetse, en nog topmannen uit de vakbond en bankwereld. In hoeverre speelt die associatie mee?
Michai: Daar zijn wij ook bij uit gekomen. Dat is op geen enkele manier een gegeven in de voorstelling. Maar toch zie ik enkele mooie parallellen. Daar zijn toen zaken besproken die niet met anderen zijn gedeeld, in hun geval niet met het parlement. Wat in Poupehan gebeurde, bleef binnenskamers.
Jullie hebben deze voorstelling gemaakt in opdracht. Tegelijk is het een Mannschaft-product. Dat betekent onder meer: de humor vinden in veel situaties?
Stijn: Humor zit er zeker in. Dat kan eigenlijk niet anders. Je kan zoiets niet maken zonder. Daarmee is dit zeker geen deurenkomedie. Maar de voorstelling kan breed gesmaakt worden.
Michai: Humor is voor ons altijd belangrijk als vehikel om een zwaardere boodschap te dragen. Tegelijk is het een voorstelling die begint te schuren en te wringen en waarbij er relaties en vriendschappen op de klippen lopen. Maar we zoeken ook wel hoop in wat we uiteindelijk meegeven aan het publiek.
Stijn: Het zijn concrete gesprekken tussen mensen. Met een saus humor erover. Maar het mag wel schuren. Zodat je in het publiek denkt: “Haha, zo zijn we.” Of: “Shit, zo doe ik dat ook.” Het is theater. De wezens die op het podium staan, lijken verdacht sterk op mensen.
Is de voorstelling op een bepaalde manier ook anders dan wat De Mannschaft eerder maakte?
Stijn: Bij onze jeugdvoorstellingen hebben we telkens een maatschappelijk fenomeen gebracht met humor voor een jong publiek. Dit is zowat hetzelfde, maar dan voor volwassenen. Dit is in opdracht gemaakt, wat toch een nuance is.
Michai: De cast is ons ook aangereikt. Het is een fijne mengeling van mensen die in het commerciële en niet-commerciële circuit zitten. Dat wordt niet vaak gedaan. Het is een boeiende uitdaging, maar tegelijk boeten we niet in aan artistieke keuzes die in het DNA van De Mannschaft zitten. Stijn: het smaakt naar meer. Na deze productie maken we nog een voorstelling voor Het Laatste Bedrijf. Die vertrekt wel opnieuw vanuit een fascinatie van onszelf.
tekst: Dominic Depreeuw
foto Stijn en Michai: Bram Tack
